Burn-out: Wat is het, hoe herken je het, wat zijn de symptomen?

Wat is een burn-out?

Een burn-out is een uitputtingsslag. Het is een toestand van emotionele, fysieke en mentale uitputting. Je voelt je moe, lusteloos en geïrriteerd. Alles wat je normaal gesproken energie geeft, voelt nu vermoeiend of zelfs bedreigend. Een burn-out komt vaak voor na langdurige stress of een periode van veel werkdruk. Maar ook andere omstandigheden kunnen ervoor zorgen dat je uitgeput raakt, bijvoorbeeld een ingrijpende gebeurtenis in je privésfeer.

Burn-out is een soort chronische stress. Je raakt overspannen en uitgeput door de dingen die je dagelijks doet. Het kan zijn dat je werk of privésituatie erg veel van je vraagt, maar het kan ook zijn dat je moeilijk ‘nee’ kunt zeggen. Je blijft maar doorgaan, want je denkt dat alles wel vanzelf goed zal komen als je maar hard genoeg je best doet. Maar dat is niet zo. Uiteindelijk raak je uitgeput en ontstaan er allerlei lichamelijke en/of psychische klachten.

Hoe herken je het?

De eerste tekenen van burn-out zijn vaak vermoeidheid, concentratieproblemen en geïrriteerdheid. Je hebt moeite om ‘s ochtends uit bed te komen, voelt je futloos en hebt weinig energie. Ook kan je sneller geïrriteerd raken dan normaal, of sneller boos worden. Concentratieproblemen kunnen ervoor zorgen dat je moeite hebt met het volgen van een gesprek of het lezen van een boek. Je bent sneller afgeleid en vergeet sneller dingen. Onverklaarbare lichamelijke klachten zijn vaak ook een teken aan de wand.

Wanneer je merkt dat je vermoeidheid niet meer overgaat, dat alles wat je normaal energie geeft nu inspanning kost en dat dit gepaard gaat met negatieve emoties als boosheid of irritatie, dan is de kans groot dat je burn-out bent. Je hebt dan waarschijnlijk ook last van lichamelijke klachten zoals hoofdpijn, spierpijn, maag- en darmklachten, hartkloppingen of een slechte weerstand. Je voelt je waarschijnlijk ook somberder en hebt moeite met slapen. Wanneer je last hebt van deze klachten is het verstandig om naar een dokter te gaan. Hij of zij kan je doorverwijzen naar een therapeut of psycholoog die er verder naar kan kijken.

Wat moet je doen als je last hebt burn-out?

Burn-out is niet iets wat je oplost door even rustig aan te doen. Het is belangrijk om hulp in te schakelen als je merkt dat je last begint te krijgen van deze symptomen. Je kunt bijvoorbeeld naar je huisarts gaan, maar ook therapeutische hulp kan erg goed werken. In therapie leer je hoe je beter met stress kunt omgaan, en hoe je de dingen kunt doen die jij belangrijk vindt, in plaats van wat anderen van je verwachten. Het helpt bij het verminderen van de  klachten en geeft je weer energie.

Wat is de beste therapie tegen burn-out?

De beste therapie is een combinatie van verschillende dingen. Rust, ontspanning, beweging en een gezonde voeding zijn allemaal belangrijk. Ook kan het helpen om vaker contact te maken met vrienden of familie, en om je netwerk uit te breiden. Therapie helpt bij het verminderen van de klachten en geeft je inzicht in wat er aan de hand is en wat de beste oplossing voor jou is.

Vormen van therapie die ingezet worden bij een burn-out zijn:

• Cognitieve gedragstherapie
• Hypnotherapie
• Oplossingsgerichte therapie
• Rouwtherapie
• EMDR-therapie

Welke vorm van therapie het meest geschikt is voor jou hangt af van de klachten die je ervaart.

Burn-out is een serieus probleem, maar gelukkig is er wel wat aan te doen. Als je vroegtijdig hulp inschakelt, kun je voorkomen dat het verder uitmondt in een chronische problematiek. Dus wees niet bang om hulp in te schakelen als je denkt dat je een burn-out hebt.